Op de site Vier Linden in Heule opent in de lente van 2018 het eerste regionale erfgoeddepot van West-Vlaanderen. Het erfgoeddepot Zuid-West-Vlaanderen zal het erfgoed van dertien gemeenten nieuw onderdak geven. Maar ook het volledige stadsarchief van Kortrijk en de Erfgoedbibliotheek Westflandrica, nu nog in Brugge, vinden er volgend jaar een nieuwe stek.
De meeste gemeenten hebben onvoldoende expertise, capaciteit of financiële middelen om hun lokale erfgoed te beheren. Te veel voorwerpen en documenten met culturele, geschiedkundige en maatschappelijke waarde krijgen niet de nodige zorg en aandacht. Ze blijven liggen in kelders of op zolders zonder dat iemand er een goed overzicht op heeft of zelfs het bestaan van af weet.
Zo zijn de collecties in Kortrijk op dit moment verspreid over zes verschillende locaties die bovendien niet voldoen aan de technische eisen van een bewaardepot. Het volledige stadsarchief van Kortrijk verhuist daarom naar de centrale plek in Heule. Ook in Menen en Wervik is nood aan een nieuw onderkomen.
De gemeentes leveren een financiële bijdrage volgens het aantal ingenomen vierkante meters
In het regionale erfgoeddepot is een groeicapaciteit voorzien voor het erfgoed van de toekomst. Een voorbeeld daarvan is het religieuze erfgoed afkomstig uit verdwijnende kerken. Een nood- en transitruimte speelt in op onvoorziene situaties als brand of overstromingen in musea of bieden tijdelijke opslag van een tentoonstelling. Een belangrijk aspect is de openstelling naar het publiek, de collecties zullen ook digitaal te raadplegen zijn. Studenten, onderzoekers en mensen die hun stamboom uitpluizen, kunnen in de publieksruimte met leeszaal terecht.
Geld van Kortrijk, provincie en Vlaanderen
“Wij zijn voorloper op de andere provincies“, zegt Myriam Vanlerberghe, gedeputeerde provincie West-Vlaanderen, “onze digitalisering is klaar voor Vlaanderen.” Daarmee doelt ze op de overdracht van deze provinciale bevoegdheid naar de Vlaamse regering begin 2018. Die afslanking is ook de reden dat de Erfgoedbibliotheek Westflandrica uit Brugge verhuist en het beheer in handen van de stad Kortrijk komt. De bibliotheek heeft een uitgebreide collectie aan boeken, documentatie en beeldmateriaal verzameld over de provincie en haar geschiedenis. “Ik wil Kortrijk bedanken om onze expertise en het personeel van Westflandrica over te nemen“, zegt de gedeputeerde.
De provincie trekt drie maal 2 miljoen euro uit voor regionale erfgoeddepots. In december komt er een vestiging in Ieper, de toekomst voor het depot in Brugge is nog onzeker. Naast de 2 miljoen euro van de provincie maakt Vlaanderen 500.000 euro vrij voor het erfgoeddepot in Heule. Sven Gatz, Vlaams minister van Cultuur: “Er waait de jongste jaren een goede, nieuwe wind door het Kortrijks cultuurbeleid. Dankzij de bijkomende middelen, kunnen we die wind met deze infrastructuursubsidie voor het erfgoeddepot verder laten aanwakkeren.”
De rest van het totale kostenplaatje van 4.159.000 euro voor de realisatie van het Erfgoeddepot Zuid-West-Vlaanderen is in het stedelijk budget van Kortrijk voorzien. De gemeentes dragen niet bij aan de bouw maar zullen een financiële bijdrage leveren berekend volgens de ingenomen vierkante meters.
Energie
Voor de bouw van het erfgoeddepot is gekozen voor het Denemarken-principe. In het verleden ging de bouw van gelijkaardige projecten dikwijls gepaard met de installatie van energieverslindende airco’s. Het erfgoeddepot zal een passief, luchtdicht en industrieel gebouw zijn. De vloerplaat dient als natuurlijke buffer tegen temperatuurschommelingen en zorgt voor afkoeling in de zomer en verwarming in de winter. Daardoor wordt het energieverbruik sterk beperkt.
In een latere fase maken zonnepanelen van het erfgoeddepot een energieneutraal gebouw. Op dit moment krijgt de indrukwekkende betonnen constructie van twee verdiepingen reeds een gevel waarin een subtiel patroon is verwerkt. De eerste verhuiswagens arriveren in april of mei 2018.
(Jasmien Aernout)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier