Het Openbaar Ministerie heeft aan de Brugse strafrechter gevraagd om Gillian Vandamme (21) tot 30 jaar cel te veroordelen voor de roofmoord op Maurisette Poiré (83) uit Ardooie.
In haar requisitoir schetste procureur Nathalie Barzeele in detail de feiten. De politie werd op 7 januari 2013 opgeroepen voor een mogelijke inbraak in de woning van Poiré. Haar zo goed als naakte lichaam werd die dag ontdekt op de houten tafel in de living. “Niet alleen haar wagen bleek verdwenen, maar ook haar gsm. Op die manier kon de link gelegd worden naar de beklaagde. Op 4 januari gebruikte hij de gsm al twaalf keer om contact op te nemen met zijn vrienden.”
De wetsdokter stelde 34 messteken vast op het lichaam van Maurisette Poiré. “Daarbij werden haar rechterlong en haar hart geperforeerd. Door die laatste verwonding stierf ze al na enkele minuten.” Daarnaast liep het slachtoffer ook nog een breuk in het keelskelet en een schedelbreuk op. “Dat maakte op mij tijdens de autopsie het meeste indruk. Het toont ook het drieste geweld dat gebruikt is.”
Na zijn arrestatie op 8 januari 2013 ontkende Vandamme de feiten, maar al snel werkte hij goed mee met het onderzoek. “Hij vertelde dat hij niet terugwilde naar huis. Hij had geld nodig om naar Spanje te vertrekken.” Een vriend vertelde dat in Ardooie een zogezegd rijke dame woonde. “Het slachtoffer werd wakker tijdens de inbraak. Ze was bereid om hem geld te geven, maar hij begon te steken. Hij verklaarde dat hij haar de keel probeerde door te snijden.”
De procureur ging in op de gruwel van de feiten. Zo probeerde Vandamme het slachtoffer in brand te steken om sporen uit te wissen. “In de auto leest hij een half uur de handleiding om het voertuig te kunnen starten. Hij gaat terug naar binnen, omdat hij als maagd wilde voelen hoe het is om seks te hebben. Het is werkelijk weerzinwekkend.” Uiteindelijk vluchtte Vandamme met de Range Rover, maar kreeg hij een lekke band op de E403. Te voet en met een gestolen fiets keerde hij terug naar een leegstaand pand in Beveren-Roeselare, waar hij de nacht doorbracht.
Tenslotte verwees procureur Barzeele naar de koelbloedigheid en het gebrek aan empathie bij de beklaagde. “Elke aanwezige is werkelijk gechoqueerd door zijn houding en door de feiten. Volgens mij is de maximumstraf 30 jaar. De juridische discussie daarover is uitgewerkt in mijn conclusie. Ik zie vandaag geen enkele reden om minder dan die 30 jaar te vragen.”
Verdediging: “Meer dan 20 jaar is niet mogelijk”
Volgens meester Serge Defrenne kan de bijzondere jeugdkamer van de Brugse rechtbank een uit handen gegeven minderjarige hoogstens tot 20 jaar gevangenisstraf veroordelen. De verdediging merkte op dat die vaststelling niets afdoet aan de brutaliteit van de feiten. “Sinds de potpourri II kan een minderjarige door de KI niet meer verwezen worden naar het hof van assisen. Enkel uw kamer is nog voor dergelijke zaken bevoegd.” Dat betekent volgens meester Defrenne dat bij de verwijzing geen rekening moest gehouden worden met verzachtende omstandigheden.
Op het hof van assisen kon Gillian Vandamme als uit handen gegeven minderjarige hoogstens tot 30 jaar opsluiting veroordeeld worden. “We moeten de vergelijking maken tussen de bovengrens in assisen en voor de correctionele rechtbank. Met verzachtende omstandigheden was 15 tot 20 jaar in zijn geval de bovengrens op assisen. Die bovengrens moet hier vandaag dezelfde zijn. Ik vraag u dat juridische standpunt te volgen.”
De advocaat van Gillian Vandamme stelde vast dat er voor de gruwelijke roofmoord geen verklaring bestaat. “Hoe is zo’n explosie van geweld mogelijk? Die vraag houdt iedereen bezig, maar ik moet vaststellen dat ook mijn cliënt daar geen antwoord op heeft.” Toch mag de beklaagde daarom niet enkel vereenzelvigd worden met die ene nacht. “Gillian Vandamme staat niet gelijk met die gruwel van die nacht. Agressie is niet kenmerkend voor zijn functioneren.”
Meester Defrenne wierp op dat zijn cliënt volgens de gerechtsdeskundigen geen psychopaat is. “Na twee jaar detentie neemt zijn score op hun test zelfs al af. Hij was dan wel koelbloedig, hij toont toch ook schaamte, berouw en spijt. Hij weent vaak, het is niet de gevoelloze man die men ervan maakt.” Volgens de gerechtspsychiater is er een verhoogd risico op nieuw geweld. “Verdere begeleiding kan dat risico milderen. We hebben al strengere dingen gelezen van de deskundigen.”
Kortom, de verdediging ziet wel degelijk verzachtende omstandigheden. Hiervoor verwees meester Defrenne uitgebreid naar de berichten die na de feiten op de Facebookpagina van de beklaagde verschenen. “De mensen die het kunnen weten, schrijven dat hij lief en behulpzaam was voor hen. Dan is er nog zijn schuldbesef, de moeilijke thuissituatie, zijn medewerking tijdens het onderzoek en zijn jeugdige leeftijd.”
Gillian Vandamme zal ook na het vonnis in de jeugdgevangenis van Tongeren moeten blijven. “Begeleiding en heropvoeding heeft hij nodig. Een uit handen gegeven minderjarige mag je niet zomaar opgeven. Opsluiten en de sleutel weggooien is niet van toepassing. Ik weiger hem verloren te verklaren voor de maatschappij.”
Discussie over aansprakelijkheid ouders
Volgens de burgerlijke partijen zijn de ouders van Vandamme wel degelijk verantwoordelijk voor het betalen van de schadevergoedingen. “Gillian mocht van zijn vader alles wat hij wou”, aldus meester Rudy Arts. “Op school deed vader zelfs zijn beklag over de straffen die Gillian kreeg. Hij trad niet op tegen spijbelen en deed lacherig over zijn drugsgebruik.” De moeder van de beklaagde toonde volgens meester Arts wel haar goede wil, maar droeg toch onvoldoende bij tot de opvoeding.
“Het is schrijnend dat mijn cliënt hier als een slechte papa wordt afgeschilderd“, reageerde meester Olivia Delille. “Hij heeft geen fout begaan in de opvoeding en was wel bezorgd om zijn drugsgebruik en zijn spijbelgedrag.” Tom Vandamme kon de feiten volgens zijn advocate onmogelijk voorzien. “Er waren trouwens wel regels thuis. Er was absoluut geen sprake van alleen maar ‘feesten als de beesten’.”
De ouders van Gillian Vandamme scheidden al in 1998. “De vader kreeg toen exclusief het ouderlijk gezag. Mijn cliënte kon dus onmogelijk toezicht uitvoeren en de feiten eventueel verhinderen”, pleitte meester Mathieu Vansuyt. De advocaat van de moeder legde uit dat Caroline V. haar best deed bij de opvoeding. “Maar ze had geen inspraak in de vrije opvoeding door zijn vader. Bij haar waren er geen computerspelletjes, geen tv op de kamer en werd er niet laat uitgegaan.”
De verzekeraar van beide ouders sloot zich bij dat standpunt aan. “Dit is al een heel pijnlijk debat. Als we zeggen dat de ouders het hadden kunnen beletten, dan maken we hier vandaag nog twee slachtoffers bij”, aldus meester August Blomme. “Er was voor die feiten geen verklaring, dan kan je niet verwachten dat ze het hadden kunnen voorkomen.”
Veeg uit de pan van de rechter
Na de pleidooien en de replieken kwamen eerst de nabestaanden van het slachtoffer aan het woord. “Wij blijven zitten met de vraag waarom hij dat gedaan heeft“, vertelde een zoon. “We zijn zelf ouders en hebben zelf kinderen van die leeftijd. In die vier jaar is nooit één woord van berouw en medeleven gekomen, ook niet van zijn ouders.”
Ook een andere zoon van Maurisette Poiré sprak kort de rechtbank toe. “U zal beslissen, maar moeder komt niet meer terug. Hoe kan u weten dat hij het echt nooit meer zal doen? Er is een oplossing: beletten dat hij ooit terug in de maatschappij komt.”
Gillian Vandamme kreeg zoals gebruikelijk het laatste woord. “Het spijt me enorm van wat er is gebeurd. Ik weet dat jullie het mij nooit zullen vergeven. Het is ook onvergeeflijk wat ik heb gedaan. Het spijt me wat ik jullie heb aangedaan.” De beklaagde maakte aanstalten om te gaan zitten, maar dat was buiten rechter Gerda Weymiens gerekend. “Je had het geld kunnen nemen en het aftrappen. Je hebt ze in koelen bloede vermoord, dat was geen paniekreactie meer. Dat is het gruwelijke.”
De beklaagde herhaalde dat hij niet weet wat hem die nacht bezielde en werd nogmaals de mantel uitgeveegd door de rechter. “Je vraagt je af of een mens zoiets gedaan heeft. Jij gaat achteraf nog gewoon slapen, ik zou geen oog dicht doen. Ik hoop dat je in de gevangenis je tijd goed benut, want iedereen houdt zijn hart vast voor wanneer jij buitenkomt. Nu geloven we niet veel van je spijt, hopelijk komt de echte spijt met de jaren.”
De rechtbank velt een vonnis op 12 januari om 14 uur.
(Belga)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier