Wim Impens en Machteld Vandenbulcke uit Lauwe wonen sinds augustus 2013 in Ouagadougou, Burkina Faso. Eerder woonden ze al in Burundi, Guinée, Haïti, Rwanda en Kameroen.
Wim en Machteld hebben vier volwassen kinderen. Anneleen (28) werkt sinds september 2012 als kinderpsychologe in het Jan Iepermanziekenhuis in Ieper en woont samen met Ben Glorieux in Watou. Reinout (27) werkt als directeur recherche op palmolieplantages in Nigeria en is samen met Ella Ogboghodo en hun dochtertje Luna. Robrecht (23) rondt momenteel zijn vliegopleiding af, en Katelijne (22) begint in september in Kortrijk aan een postgraduaat Noord-Zuid. Ze hoopt op stage te gaan in Zuid-Amerika.
Hoe zijn jullie in Burkina Faso beland?
“We kwamen hierheen na vijf jaar Kameroen, waar we in de beginjaren met vier waren. Robrecht en Katelijne hebben daar hun laatste secundaire schooljaren doorgebracht. Het verschil was dan ook groot om hier voor het eerst zonder kinderen aan te komen. Zij gaven mij ook een mogelijkheid om vele andere mensen te ontmoeten via de schoolvrienden. Ik had het hier het eerste jaar daardoor nogal moeilijk: het ‘lege-nest-syndroom en het zich nutteloos voelen!”
“Terwijl Wim opging in zijn job op de delegatie, ging ik op zoek naar bezigheden, zowel professioneel als persoonlijk. Die vond ik bij de Club Internationale des Femmes. Ik hielp sociale projecten opzoeken die we via onze benefietacties konden steunen. Ik ontmoette Peter Van Dingenen, een Brugse arts die hier al 9 jaar is en een klein ziekenhuisje oprichtte. Peter en zijn gezin zijn hier als missiewerkers van Tearfund. Met een enthousiast team van vrijwilligers kon ik meehelpen met het organiseren van mobiele klinieken bij schooltjes in de buurt van het ziekenhuis. Op professioneel vlak vond ik hier ook een lokale ngo, SOS-Enfance de Faso, waarbij een moedige ambulancier om de twee dagen op verschillende plaatsen rond Ouagadougou gaat om er gratis de kindjes te verzorgen. Ik mocht ook al een paar keer met hem mee.”
Jullie wonen in Ouagadougou, volgens Wikipedia een stad ‘met het karakter van een groot dorp en een levendige marktplaats’. Een juiste omschrijving?
“Hier in Ouaga is het best gezellig. Het is inderdaad een groot dorp en de Burkinabezen zijn vriendelijke mensen. Ze leven van de hulp van het buitenland en aanvaarden alle mogelijke hulp. Ik vind het zo jammer dat ze soms zo weinig eigen initiatief hebben en alles veel te gelaten aannemen. Er zitten hier veel ngo’s, en dus ook veel buitenlanders.”
Er zijn gezellige bars en lokale restaurantjes, maar ook duurdere, grote restaurants waar dan regelmatig veel buitenlanders zitten. Er zijn veel culturele evenementen, vooral dankzij het Centre Culturel Français, maar ook optredens en concerten in Le Foyer. Dat gezellig restaurantje wordt opengehouden door Mien De Graeve. Zij kwam in 2007 uit Westouter naar hier.”
Jullie hebben al een flink stuk van Afrika – en de wereld – gezien. Welk land maakte de meeste indruk op je?
“Elk land heeft iets speciaals en blijft zo in ons geheugen gegrift: de twee periodes in Burundi, waar drie van de vier kinderen geboren zijn, onze eerste post en nog zo enthousiast en onzeker maar samen zo sterk. De twee jaar in Rwanda, waar Wim een zwaar auto-ongeval had op vakantie in Malawi en zo zeker vier maanden uit was. Guinée-Conakry, Wims eerste post bij de Europese Commissie en een ware openbaring in de Afrikaanse wereld.”
Dan was er ook nog Haïti, waar we voor een paar jaar weg wilden uit Afrika, maar we het zwarte continent terugvonden bij het erg ‘gefrustreerde’ en ‘getormenteerde’ Haïtiaanse volk – afstammelingen van slaven uit Benin, Ghana, enzovoort. Dit vond ik het zwaarste land, omdat er zo veel geweld en wapens waren. Ik was dan ook blij in 2005, na een mislukte, angstige ontvoeringspoging meegemaakt te hebben, terug te kunnen keren naar Vlaanderen, waar we voor drie jaar in Dworp gingen wonen. Daarna trokken we naar Kameroen. Weliswaar misten we ons twee oudsten, die in België bleven om te studeren.”
Hebben jullie kinderen meer ‘mentale rijkdom’ meegekregen door al zo jong zo veel van de wereld te zien?
“Dat denk ik wel. Ze beseffen hoe veel geluk ze gehad hebben en nog hébben als ze hier de armoede zien. De kinderen die naar school gaan in overbevolkte klassen – of helemaal niet, het zwoegen van de vrouwen om rond te komen, de tegenslagen in de oogst met alle gevolgen vandien…”
“Ze weten dat blanken misschien wel welvarender zijn dan zwarten, maar dat die zwarten misschien wel gelukkiger zijn om kleine dingen. Dat ook zij vooruit willen en hun familie het beste willen geven. Ze voelen bewondering en respect voor die mensen. Hun vriendenkring is heel internationaal en kleurrijk.”
Voor vele Westerlingen blijft het zwarte continent een bodemloze put en is elke hulp niets meer dan een druppel op een hete plaat. Hoe kijk jij er als ervaringsdeskundige tegenaan?
“Ik denk dat de overbevolking het meest onderschatte probleem is. Zo is het aantal inwoners van Burkina Faso sinds de onafhankelijkheid in 1960 verviervoudigd. In 30 jaar Afrika hebben we veel zien verbeteren: gezondheidszorg, onderwijs, wegeninfrastructuur, een betere middenklasse en een ‘welvaart’ voor de gewone mens.”
“Toch voel ik me soms zo moedeloos als ik aan het Afrikaanse continent denk. Zullen zij ooit uit dit dal van armoede kruipen? Ik weet het niet. Het Westen levert inspanningen, maar soms misschien op een verkeerde manier. De nieuwe Europese politiek geeft enkel nog budgethulp aan de regeringen, die het dan via de ministeries moeten verdelen. Maar komt dit geld dan wel op de juiste plaats terecht? Bij de juiste, gewone mensen, de boeren op het platteland die het zo nodig hebben? Dat zal de toekomst moeten uitwijzen.”
Wat doen jullie er in jullie vrije tijd?
“In het begin ging ik tennissen, maar door de snikhete temperaturen van maart tot mei heb ik dat opgegeven. Met enkele vrouwen organiseren we maandelijks zondagse familiewandelingen rond Ouagadougou. Altijd leuk, maar sinds de aanslag hier in januari 2016 lokken de wandelingen minder volk. Voorts proberen Wim en ik elk weekend te gaan paardrijden, bij voorkeur in de brousse. Thuis spelen we al eens tafeltennis of zoeken we verkoeling in het zwembad. Een of twee keer per week ga ik ook naar de yogales.”
Veel hobby’s, maar je hebt dan ook veel vrije tijd: je werkt niet en doet enkel vrijwilligerswerk. Vanwaar die keuze?
“Ik wil vrij kunnen zijn om naar België te gaan als de kinderen me nodig hebben, of mee op buitenlandse missie kunnen met Wim. Het gaf me vorig jaar ook de mogelijkheid bij mijn moeder te zijn tijdens haar laatste levensdagen, bij haar thuis in Lauwe. Ik ben blij dat ik kan kiezen, al is het soms moeilijk. Soms heb ik het gevoel dat ik me telkens moet verantwoorden.”
Wat mis je zelf uit je thuisland?
“De familie: in het begin van onze Afrika-jaren mijn ouders, broer en zussen en de familiefeesten, het contact met de vrienden en sinds 2014 ook mijn eigen kindjes, de heuglijke en belangrijke stappen in hun leven. Nu er al een kleinkindje bijgekomen is, wordt dat nog moeilijker.”
Overweeg je dan ook stilaan een definitieve terugkeer?
“We plannen nu om hier nog twee jaar te blijven. Dan moet Wim terug naar Brussel voor 3 jaar. Erna zien we wel, maar een volgende delegatie komt er waarschijnlijk niet meer bij. Eens op pensioen, hopen we samen te voet naar Compostella te stappen.”
(Frederik Jaques)
Reis rond de wereld - 2016
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier